Kamunduhan

By Camille Loren Martinez

Isang mundo…
Isang pagkatao…
Isang kaluluwang namumuhay sa tila kawalan,
At isang pusong nananabik sa katotohanan.

Palasyong pinagpalang tirhan
Isang madilim na kamunduhan
Isang tinitingala at minamasdan
Ang mundong puno ng kadiliman.

Isang salot at kahinaan,
Ang pagsamba sa kamunduhan
Pagkat ‘di lamang natin nalalaman
Na tayo’y dinadala sa kadiliman.

Iisang Diyos na siyang may karapatan
Upang sambahin at mahalin kailanman.
Ngunit atin Siyang iniiwan at sinasaktan
Sa tuwing tayo’y nabubuhay sa karimlan.

Ang lugar na puno ng kamalian
Ang lugar na halos ating sambahin at hagkan
Isang lugar na makasalanan
At napupuno ng kamunduhan.

Digitized

By Klaris Chua

Speaking under hits
tongues not moving
underlined, undefined clicks
almost honest Carpal Tunnel

Hidden light beams
transferred by the lines
we move in such different worlds
until I welcomed you unto mine

Wandering semi-colons;
a glimpse of letter :P maybe
moving around, getting lost
signals sent but never understood

Sticking to a feeling
stuck with some kind
the words you gave, so vague
laid out on a coffee table

What’s your real name, what do you do
we’ve never even met
and even if we ever did…
I still won’t recognize you

Adam’s Apple (A Tale of Father and Son)

By Patrick Magpusao

I am your blood.
I am your skin.
From my seed
you came to life…

My sin is yours
You sinned because of me
hush, son…
Your mom’s asleep

Of Love and Off Hinges

By Jeffrey Thomas

Many shades of white surround me
In the confines of four empty corners
Where a sea of paddings embrace me
In a place void of sense or reason

My love companion, a straightjacket
The binding arms that embrace me whole
Straps me to earth, restraining
But strips me of mind and the will to flee

Consumed by the inviting allures of sleep
I lie in a bed of my own undoing
Where the only sound that fills the space
Is of gnashing teeth and skin-grazing sheets

I gnaw at the collars and nibble on the sleeves
Of the straightjacket that is you
Trying to make sense of an insatiable madness
For which there is no cure

Katotohanang Ikinubli ng Kasinungalingan

By Pepito Dizon

“Mahirap sisihin ang nakaraan. Mahirap manumbat nang hindi mo alam ang katotohanan. Masakit mang tanggapin ay kailangan ko nang magpaalam sa buhay na aking nakagisnan.”

Pinalaki ang batang si Pekto na malayo sa karimlan ng kahirapan. Hindi man mayaman ang kanyang mga magulang na sina Tatay Isko at Nanay Lukring ay sinikap nilang maibigay ang buhay na kailanman ay hindi nila nalasap sa kanilang kamusmusan. Magagarang damit, masasarap na pagkain, at mga usong laruan -- lahat ito ay minsang makamtan ni Pekto.

Pilyo at masayahin ang batang si Pekto. Siya’y makulit at laki sa layaw dahil na rin sa magaang kamay ng kanyang mga itinuturing na magulang. Hindi niya kailanman natikman ang hagupit ng sinturon, ang malalapad na palad, ni ang mga patpat. Malaya niyang nagagawa ang mga bagay na nais niya. Nakakapaglaro siya buong araw nang walang tigil. Nakakapunta siya sa malalayong lugar nang walang paalam.

Lumipas ang panahon, naging ganap na binata na si Pekto. Inaasahan mang makakapagtapos siya ng pag-aaral ay tila mailap na pangarap na lamang ito para sa kanyang mga magulang. Nagbulakbol at napariwara si Pekto hindi dahil sa kamalian ng kanyang mga magulang sa pagpapalaki sa kanya kundi bagkus ay sa tigas ng ulo na kanyang angkin.

Hindi naglaon at naging pariwara ang binata. Nalulong siya bisyo at ipinagbabawal na gamot. Natutuhan niyang manghablot at magnakaw kasama ang kanyang barkada. Masaya siya sa ganitong buhay. Tila nga raw nasa heaven ang pakiramdam, ayon pa sa kanya. “Hindi ko kailangan ang eskwelahan. Mas marami akong nakukuha sa mga ginagawa ko!” wika ni Pekto.

“Anak, ang buhay na mayroon ka ngayon ay hindi magtatagal. Maaari kang makulong. Maaaring masira ang buo mong pagkatao. Itigil mo na iyan,” pagmamakaawa ng kanyang nanay sa kanya.

“Lintik na buhay ‘to, ginusto ko ‘to! Wala kayong pakialam sa kahahantungan ko,” sumbat niya.

Nasuntok siya ng kanyang Tatay Isko dahil sa kabastusan, “Hindi ka namin pinalaki upang bastusin kami. Wala kang modo! Kung isa ka lamang palang ahas na manunuklaw matapos pakainin at alagaan, sana noon pa…”

“Ano?” sabat ni Pekto. “Sana noon pa… ano?”

Napuno ng galit ang bahay na dati ay panay mga silid ng kasiyahan. Ngayon, ito ay lugar na ng pagtatalo at ingay. “Huwag mo akong pilitin,” sabi ni Tatay Isko.
Gayunpaman, hindi nagpatalo si Pekto. “Ano nga iyon, Tay? Aminin mo na! Aminin mo!”
“Anak, parang awa mo na, tumigil ka na,” namagitan na sii Nanay Lukring.

Subalit mabilis ang mga pangyayari at nabitawan rin ni Tatay Isko ang hindi inaasahan, “Sana noon pa ay hindi ka na lang naming inampon!”

Sabi ko na nga ba,” pahayag ni Pekto na may halong poot. Matapos iyon ay lumayas siya sa bahay dahil sa mga hindi inaasahang rebelasyon.

Kinabukasan, nang-holdap ng dyip ang barkada ni Pekto. Sa kasamaang palad, may pulis na sakay ang naturang sasakyan kaya’t tanging kabiguan ang kanilang natamo. Nahuli siya kasama ng mga kaibigan at nang lumaon ay nakulong.

Walang nalalaman ang mga magulang niya sa nangyari dahil na rin sa kanyang ginawang paglalayas. Isa na ngayon siyang bilanggo sa madilim at siksikang kulungan. Pighati, galit, at lungkot ang kanyang naramdaman sa gitna ng karimlan.

“Isa akong ampon at bilanggo ng sarili kong kalapastanganan. Walang mga magulang at hindi alam kung sino ang tunay na ama at ina. Ito na rin siguro ang kapalit ng mga nagawa ko. At kung ito na nga talaga ang katotohanan ng buhay ay nais ko nang magpaalam sa kasinungalingang itinuring kong realidad,” wika ni Pekto bago siya abutan ng antok sa kanyang selda.

Ang buhay na pilit ibinigay sa kanya ng mga magulang na nagmamalasakit ay isa na ngayong alikabok sa alapaap. Malayo na sa tunay nangyayari, at nakakulong na sa apat na kanto ng kulungan na tinanggap niya bilang niyang bagong mundo at bagong buhay.

Changes

By Eulaine Liza Dawa

Liza is leaving her country. At the young age of twenty, she believes that this is the only way to get herself and her family out of poverty.

“Wherever God leads me, I will go,” she keeps telling herself. Her principle in life is as hard as a stone; the doctrines taught to her remain still.

Liza grew up as a Christian Baptist -- a pretty conservative and obedient child of God indeed. She appears to be following all the laws of the Church and of the Bible, but as she began her new life abroad, everything seems to be changing.

Modernity versus modesty. Thinking about it, she remembered Pastor Earnhart’s sermon: “We live in a modern world but it doesn’t mean that we have to lose our modesty by wearing skimpy clothes.” But did she listen to those principles?

From longer skirts to shorter skirts; from decent blouses to backless blouses and plunging necklines. Is this what she really wants?

In her mind, she wants to try it. “There’s nothing to lose if I wear those, right?”
Once, a man of deep hazel eyes named Deepak approached her while she was having a good time at a pub and said, “Hey, can we dance?” After dancing wildly, he asked her for a drink.

After the first gulp, she wanted another.

And another.

She had never done these things before. Is this what they call freedom?

In her mind, she whould like to believe that it is freedom. Freedom away from her family, her friends, and her church.

Is she away from God? No, because God sees everything that she does.

As she goes away from her rock solid foundation, she’s also bending the rules day by day. She then loses her good testimony as a Baptist.

Time will come, God’s trumpet shall sound.

One time, her friend called her mom to give an alert on what’s been happening to her. With great confidence, Liza’s mother replied, “I do believe that my daughter knows her limitations.” Goodness, what could be more saddening?

She’s having an unbeliever for a boyfriend. Their cultural differences are radical. Their beliefs are pretty much worlds apart. Is she really bidding goodbye to holiness and saying welcome to worldliness? Is this really how her story should develop?

In the crossroad of confusion and despair, all we have to do is pray and ask God to lead us in His path of righteousness. Let us not allow ourselves to jump into worldly affairs up to the point of neglecting our spirituality. We should rather be strong; we should hold on and faint not. Let God be our foundation.

Let us not allow the world to change us but rather, let us change the world.

Night Club

By Jerome Ganzon

Pumipitik-pitik ang ilaw
sa bawat segundo ito’y sumasayaw
nagsisimula nang yumugyog
ang musikang pinatutugtog

Lumabas na rin ang pinakahihintay
sa entabladong sila’y sanay na sanay
humiga at mamaluktot
upang ipakita ang kanilang talulot

Nakakailang serbesa na
ang aking natutungga
pagod at nagsawa na
ang aking mga mata sa kakatitig sa kanila

Nang mag-init na ang aking kalamnan
agad-agad kong nilapitan
ang Ebang aking natitipuhan
upang sa kanya ibuntong ang tawag ng laman

Agad kaming nakarating
sa isang murang motel sa Santa Mesa
‘di na kami nagatubili
umupa ng kwartong luxury

Tumirik ang aking mata
sa pagsabog ng dalang kargada
kay sarap; ang sarap, sa uulitin
huwag lang sana akong bibitinin

Natapos din sa wakas ang aksyon sa kama
at kami ay tuluyang namahinga
tapos na rin ang gabi ng sarap
bukas, babalik muli sa buhay kong hirap.

Sine

By Bernard John Abraham

“Boss, service?”

Nilapitan ni Erwin ang lalaking kapapasok lang. Hindi ito sumagot at mukhang hindi rin siya napansin. Nilagpasan siya nito at nagtungo sa balcony at doon naupo. Sinundan niya ito. “Boss, service?” bulong muli ni Erwin, sa tinig niyang higit na kaakit-akit ngayon.

“Ano’ng pangalan mo?” tanong niya sa mama habang hinihimas ang balikat nito. Hindi naman pupunta ito dito para manood ng sine, dahil kung ganoon, dapat sana’y nasa SM siya kung saan mas matino ang sinehan. At wala pa ni isa ang pumasok dito para lang manood ng palabas. Iba ang dahilan ng mamang ito, at alam ni Erwin kung ano ‘yon.

Sa wakas, sumagot din ang lalaking nakaupo. “Magkano?”

Maya-maya pa, dalawang anino ang nilamon ng kadiliman sa likuran ng sinehan.

“Kuya! Kuya!”

Kakapikit pa lang ng mga mata ni Erwin. Naisip niyang maidlip lang sandali bago maghain ng almusal para sa mga kapatid. Isang balot na tasty bread at spaghetti galing karinderiya sa kanto ang uwi niya. Medyo nakarami siya kagabi at malaki-laki ang kinita niya kaya’t sulit na rin ang pagod. Mga ilang minuto marahil nang mapanaginipan niya na ginigising siya ni Biboy at parang natataranta ito.

“KUYA!!!”

Napabalikwas ng bangon si Erwin. Hindi pala panaginip ‘yon. “Ano ba yun, Biboy?” Garalgal ang boses niya. Gaano ba siya katagal nakatulog?

Humahangos si Biboy, akala mo’y hinabol ng sampung demonyo. “Si Nanang! Inaatake na naman!”

“Kunin mo yung mga gamot niya, dali! Nandu’n sa ibabaw ng tokador,” dali-daling utos ni Erwin habang siya nama’y kumuha ng isang basong tubig. Agad niya itong itinakbo sa hinihigaan ng matanda na nakahukot ang katawan sa pag-ubo.

“Nang, gamot n’yo ho,” inabot niya ang tabletas habang hinahaplos ang likod ng matanda.

“Ano’ng oras ka dumating? Kumain ka na ba?” tanong ni Nanang Conching nang medyo maibsan ang pag-ubo niya.

“Shhh… ‘wag nyo ‘kong alalahanin Nang, ayos lang ako. Magpahinga na kayo,” sabi ni Erwin habang tinutulungang humiga ang lola niya.

“Malaki-laking halaga pa ang kailangan para maipagamot ang Nanang,” pagmumuni ni Erwin habang inihahanda ang hapag-kainan. Hindi pa sapat ang naiipon niya para doon. Wala naman siyang magagawa. Kahit nasusulasok na siya sa ginagawa niya, kahit dapang-dapa na ang pagkatao niya, wala siyang ibang alam na trabaho na makakapagbigay ng malaking halaga nang mabilisan. Bukod pa roon, nag-aaral pa sina Biboy at Marie. Marami siyang pangarap para sa mga kapatid niya, at ayaw niyang matulad ang mga ito sa kanya na hindi man lang nakapagtapos ng high school. Alam niya ang hirap ng buhay ng walang hawak na diploma, ng walang natapos. Kaya kahit hindi niya ginusto, pikit-mata niyang pinasok ang mundong ito.

“‘Tol, hindi kakayanin ng pagsisikyu mo ang pagpapagamot diyan sa Nanang mo.”

Hinila ni Marco ang nakasabit na lighter sa may bintana ng tindahan at sinindihan ang sigarilyo niya. “Magha-hayskul na rin si Biboy, mas mahal na ang mga gastusin niyan.”

“Alam ko pare,” inubos ni Erwin ang iniinom niya at itinapon ang lalagyan nito sa basurahan, “kaya nga naghahanap pa ‘ko ng pwedeng sideline e. Baka naman may alam kang pwede kong maging raket?”

Tinignan siya ni Marco mula ulo hanggang paa. Maganda ang hubog ng katawan nito. May itsura rin naman. Pasado ‘to. Napangiti si Marco sa pumasok sa isip niya.

“‘Tol, sama ka sa’kin, ire-refer kita sa pinapasukan ko. Tanggap ka dun! Ako’ng bahala.”

“Saan ‘yan?”

“Diyan lang sa Quiapo.”

Mahilo-hilong tumakbo si Erwin sa mabahong palikuran, tumapat sa inudoro at dumuwal.

“Masasanay ka rin,” sumandal si Marco sa may pader habang humihithit ng sigarilyo niya. Sinundan pala siya nito. “Ganyan talaga sa umpisa, pero pagtagal, masasanay ka rin.”

Tagaktak ang pawis sa noo ni Erwin. “Pare… hindi ko kaya ‘to,” humihingal niyang sinabi.

“E ano’ng gusto mo?” medyo pasigaw ang boses ni Marco. “Panooring umuubo ng dugo ang Nanang mo? Panooring nandidilat sa gutom ang mga kapatid mo? Panoorin silang isa-isang nangangamatay sa harap mo?” Tinapon ni Marco ang upos sa timbang may tubig.

“Huwag kang gago, Erwin! Ito na ang pinakamadaling paraan para kumita ka ng malaki-laki. Yung kinikita mo sa isang buwan sa pagsi-sekyu, kikitain mo ng isang gabi lang dito. Pera ‘to ‘tol, pera!”

Hindi nakakibo si Erwin. Hindi niya maitatanggi ang katotohanan sa mga sinabi ni Marco. Wala siyang magagawa kundi gustuhin ‘to. Kailangan, kahit duming-dumi siya sa sarili niya.

“Masasanay ka rin,” sabi ni Marco habang tinatapik siya sa balikat.

“Masasanay din ako,” pagpapaniwala ni Erwin sa sarili.

Minsan, nadatnan ni Erwin na nagkukumpulan ang mga kapitbahay sa harap ng dampa nila. Wari mo’y nagtsitsismisan ng ganito kaaga. Pero napuna niya sa mga mukha nito ang halu-halong ekspresyon ng pagkaawa, pag-aalala, at pakikiramay.

“Sinugod nina Pedring sa ospital ang Nanang mo,” inaalo ni Aling Irma ang humihikbing si Marie. “Inatake na naman yata kagabi. Nagsisigaw si Biboy, humihingi ng tulong. Umuubo na raw ng dugo.”

“Boss, service?”

Naglaro ang mga daliri ni Erwin sa dibdib ng lalaki na nakuha niya. Mahirap magkakitaan kahit may liwanang na nanggagaling sa tabing. Pakiramdaman lang lahat. Kamay ang gagabay sa kanila. Kamay ang magsisilbing mata nila sa dilim.

“Nag-perform na kami ng initial tests: X-ray, lab tests, CT scan…”

Naglaro sa isip ang mga salitang sinabi ng doktor nang puntahan niya ang Nanang Conching sa ospital. Paulit-ulit na parang sirang plaka. Parang panaginip, parang galing sa kabilang dulo ng isang lagusan. Mahina. Malayo.

“…Bronchriectasis. I suggest na –confine muna siya dito for further tests…”

Nakapa ni Erwin ang butones ng pantalon ng lalaki at binuksan niya ito habang humahagod ang kanyang labi sa dibdib nito. Naramdaman niya ang mainit nitong hininga na dumadampi sa kanyang noo.

“…medyo hirap ang paghinga niya at napansin ko ding bumaba na ang kanyang timbang…”

Sumandal si Erwin sa upuan ng sinehan habang hinahalikan siya ng mama sa leeg pababa sa dibdib niya. Impit siyang umungol ngunit peke lamang ito. Mga natutuhan niya sa trabaho: ang papaniwalain ang kostumer na nasasarapan ka sa nagaganap, na gustong-gusto mong ibigay ang pinunta nila -- ang langit sa loob ng madilim at maduming impyerno sa kalagitnaan ng Quiapo.

“…may kasamang dugo na rin kapag umuubo siya. We suspect na nasa advanced stage na yung sakitn iya, baka kailangan niya na operahan or I-transfer ng ospital for a transplant…”

Pinaluhod siya ng lalaki sa harapan nito. Scripted na ‘to, alam na niya ang susunod na mangyayari. Natatawa siya sa sarili niya kapag naiisip niya ang mga unang araw niya sa ganitong “trabaho.” Tama si Marco, nasanay na rin siya, at natutuhang gustuhin habang kinasusuklaman ang ginagawa niya. Pero mas natatawa siya kapag naiisip niya kung paano naglaro ang kapalaran sa kanya. Kahit hindi mo gusto, isusubo mo pa rin ang inihain sa ‘yo, lalo na’t wala ka sa posisyon para mamili.

May dinukot ang mama sa likuran ng pantalon nito. Kumikinang ang bagay na iyon nang madaplisan ng liwanag na nagmumula sa tabing. Ngunit bago pa mapagtanto ni Erwin kung ano iyon, bumulusok na ito sa kaniyang dibdib. Wala siyang naramdaman maliban sa tila mabigat na nakatarak sa mga buto niya. Marahil dahil na rin sa gulat, o dahil sadyang matagal na siyang manhid. Sumagi sa isip niya sina Biboy at Marie, pati ang Nanang Conching niya. Napangiti siya. Naglalaro ang kapalaran, Nanang. Nakakatawa, nakakainis, pero wala tayong magagawa kundi ang makipaglaro dito.

Dama ni Erwin ang ginaw ng sahig na humahalik sa kanyang mukha, habang unti-unting naglalaho ang liwanag sa loob ng sinehan. Tapos na ang palabas at oras na para umuwi.

Worshippers of the Midnight Skies

By Bernard John Abraham

In the darkness that embrace us
we thrive. Far from the waking illusion
that they call their own.

In the midnight blue descending,
we arise from the cradles of day
to greet the twisted morning
of the silent, silent world.

This is reality
where the unfelt emotions rise
to a crescendo. Where the suppressed
are set free, on their own.
To be felt, to be noticed, to be known.

In the loneliness that no one feels,
save the worshippers of the midnight skies,
we wake. Far apart, yet bound as one.
We raise our ethereal hands to heaven
and sing to the forgotten White Deity,
save the worshippers of the midnight skies.

In the darkness that embrace us
we thrive, and in the same darkness
shall we ascend to the midnight blue,
far from the waking illusion
that they call their own.

Caramel

By Bernard John Abraham

Innocence was ripped.
The half-dark was on.
This is so Greek
and there was heaven for sodom.
Not a chance in hell
that anything could be sweet.
But then we’re steaming, flowing,
swimming in dreams
and I can taste your skin.
We’re failing, but then
who expected us to win?
No rain of fire, but fire there is.
Fuelled by the potent brew
shining in your eyes.
Oh, it’s you
flaring, flaming, alive
in every inch of your body.
and I loved it.
Then I asked,
could anything be as sweet as this?
Or was it just a dream?